بلبرینگ‌ها و یاتاقان‌ها از جمله مهم‌ترین اجزای مکانیکی در صنعت هستند که وظیفه اصلی آن‌ها کاهش اصطکاک، افزایش راندمان و تحمل بار در ماشین‌آلات مختلف است. در این میان، دو نوع پرکاربرد عبارت‌اند از:

• بلبرینگ لغزنده (Sliding Bearing)

• بلبرینگ غلتشی یا غلتکی (Rolling Bearing)

هر کدام ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. در این مقاله به بررسی دقیق تفاوت‌های این دو نوع بلبرینگ می‌پردازیم تا انتخاب صحیح‌تری در کاربردهای صنعتی داشته باشید.

بلبرینگ لغزنده چیست؟

بلبرینگ لغزنده یا یاتاقان بوشی نوعی از یاتاقان است که در آن سطح شافت مستقیماً روی سطح یاتاقان می‌لغزد.

• معمولاً از جنس برنز، بابیت، گرافیت یا پلاستیک ساخته می‌شوند.

• نیازمند روانکاری مداوم برای کاهش اصطکاک هستند.

• بیشتر در کاربردهایی استفاده می‌شوند که بار سنگین و سرعت پایین وجود دارد.

مزایای بلبرینگ لغزنده

• تحمل بار بسیار بالا

• امکان کار در شرایط ضربه‌ای

• ساختار ساده و هزینه تولید پایین

معایب بلبرینگ لغزنده

• اصطکاک بیشتر نسبت به بلبرینگ غلتکی

• نیاز به روانکاری مداوم

• افت راندمان در سرعت‌های بالا

بلبرینگ غلتکی یا غلتشی چیست؟

بلبرینگ غلتشی شامل ساچمه یا رولر بین دو سطح است که باعث کاهش شدید اصطکاک می‌شود. این دسته خود به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

1. بلبرینگ ساچمه‌ای (Ball Bearing)

2. بلبرینگ رولری (Roller Bearing)

مزایای بلبرینگ غلتکی

• اصطکاک بسیار کم

• مناسب برای سرعت‌های بالا

• طول عمر بیشتر نسبت به یاتاقان لغزشی

• قابلیت استفاده در صنایع مدرن مانند خودرو، هوافضا و تجهیزات پزشکی

معایب بلبرینگ غلتکی

• قیمت بالاتر نسبت به بلبرینگ لغزنده

• حساسیت بیشتر به آلودگی و ضربه

• نیاز به مونتاژ دقیق و نگهداری تخصصی

تفاوت‌های کلیدی بین بلبرینگ لغزنده و غلتکی

کاربردهای هر کدام

• بلبرینگ لغزنده:
  در موتورهای دیزل بزرگ، توربین‌ها، ژنراتورهای سنگین، کمپرسورها و دستگاه‌های صنعتی که بار بالا و سرعت کم اهمیت دارد.

• بلبرینگ غلتکی:
  در خودروها، ماشین‌آلات نساجی، صنایع هوافضا، تجهیزات پزشکی و هر جایی که نیاز به حرکت روان با سرعت بالا باشد.

کدام بهتر است؟

انتخاب بین بلبرینگ لغزنده و غلتکی بستگی به شرایط کاری دارد:

• اگر بار سنگین، سرعت کم و هزینه پایین مدنظر باشد → بلبرینگ لغزنده گزینه مناسب است.

• اگر اصطکاک کم، سرعت بالا و دقت عملکرد اهمیت بیشتری داشته باشد → بلبرینگ غلتکی بهترین انتخاب است.

در نهایت....

تفاوت اصلی بین بلبرینگ لغزنده و غلتکی در نوع تماس و میزان اصطکاک آن‌هاست. بلبرینگ لغزنده با تماس سطحی و اصطکاک بیشتر برای بارهای سنگین مناسب است، در حالی که بلبرینگ غلتکی با استفاده از ساچمه یا رولر اصطکاک را به حداقل می‌رساند و برای سرعت‌های بالا کاربرد دارد.